İSAM ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kültür A.Ş. ortaklığı ile hazırlanan Antikçağ’dan XXI. Yüzyıla Büyük İstanbul Tarihi isimli, 10 ciltlik eserin yayılımını sağlamak amacıyla yayınlanan istanbultarihi.ist adresindeki internet sitesinden haberdar mısınız?

2012 yılının sonlarında başlatılan proje çerçevesinde tematik olarak hazırlanan ve topografya, mimari, dinî ve sosyal hayat, yönetim, iktisat gibi farklı alanlara dair 270 ilim adamının kaleme aldığı 363 makaleden oluşan eserin Türkçe versiyonu, 2015 yılı içerisinde basılmıştı. 10 cilt, 5320 sayfadan oluşan eserde harita, minyatür, gravür, resim, arşiv belgesi olarak 4 bin civarında görsel malzeme kullanıldı.

İstanbul’un Antikçağ’daki ilk yerleşiminden günümüze kadar “şehir” oluşunu merkeze alarak dünya şehirleri içindeki yerinin tayin edilmesi ve İstanbul’a dair akademik araştırmaların bir özetinin sunulması amaçlanan eserin hem genel okuyucunun beklentilerine cevap vermesi, hem de örgün eğitimdeki öğrenciler için kaynak olması da hedeflendi.

Büyük İstanbul Tarihi’nin alanındaki çalışmalara bilgi, yöntem ve içerik olarak kaynaklık etmesi yanında Türkiye’de ve yurt dışında verilen İstanbul derslerinde kullanılabilecek bir metin/kaynak olacağı da düşünülüp akıcı, kuşatıcı ve güçlü bir üslûba sahip olmasına dikkat edildiği vurgulanan tanıtım yazısında, hazırlanan eserin şehrin bütün tarihî dönemlerini kapsadığı, dolayısıyla alanındaki en hacimli ve kapsamlı çalışma olduğu ifade edilmektedir.

İstanbul’un tarihini anlatan on ciltlik bu eserin yazımında, tematik bir anlayışla hareket edilmiş, konular makaleler halinde yazılmıştır. Ana makalelerde yeterince üzerinde durulamayan konuların daha iyi anlaşılmasını sağlayacak detaylar ise çerçeve ve derkenar yazılarıyla derinlikli olarak incelenmiştir.

Temaların kendi içindeki kronolojilerinin oluşturulmasında şehrin kimliğini belirleyen ve tarihî akışında dönüm noktasını oluşturan üç dönem esas alınmıştır. Bunlar Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleridir. Her tema kendi içindeki süreklilik ve değişimler dikkate alınarak dönemlendirilmiş; Antikçağlar, Bizans, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri mutlak kopuşlar olarak ele alınmamıştır. Eser bu temalar dışında İstanbul tarihi açısından önemli ve alanlarında ilk olan iki çalışmayı daha okurlara sunmaktadır: İstanbul kronolojisi ve İstanbul bibliyografyası.

İstanbul’un 8500 yıllık tarihini ele alan Büyük İstanbul Tarihi’ni diğer şehir tarihlerinden ayıran hususiyetlerin başında geniş yazar kadrosu, uluslararası akademik katkılar, görsel materyal zenginliği ve hacmi gelmektedir. İçerik, tasarım ve baskı materyali itibariyle birbirini tamamlayan ve destekleyen bu çalışma aynı zamanda şehirlerin uzun tarihlerini yazmada her açıdan bir model önerisi de sunmaktadır.

Proje yöneticiliğini Prof. Dr. M. Akif Aydın’ın, editörlüğünü Dr. Coşkun Yılmaz’ın yaptığı eserin tasarımı ise Bülent Erkmen’e aittir.

Bu olağanüstü kapsamlı esere sahip olamayanlara, yazımızın başında işaret ettiğimiz istanbultarihi.ist adlı internet sitesini ziyaret etmelerini öneriyoruz. Çok geniş İstanbul tarihi içinde, bizim uzmanlık alanımız olan yemek kültürüne dair de çok sayıda makale bulunmakta. Önümüzdeki dönemde, blog sayfalarımızda bu makalelerin bir kısmını derleyerek sizlerin beğenisine sunmaya gayret edeceğiz. “Konstantinopolis’te Yemekler ve Mutfak”, “Osmanlı İstanbul’unda Yemek Kültürü”, “İstanbul’daki Gıda Esnafı”, “Yenileşme ve Cumhuriyet Dönemlerinde İstanbul Mutfak Kültürü”, “İstanbul Fırınları ve İstanbul’da Ekmek Tüketimi” sizler için okuyup, özetlemeye çalışacağımız makaleler arasında.